Στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας η Ετήσια Έκθεση της ΡΑΕΚ για το 2016

Την Ετήσια Έκθεση της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας Κύπρου (ΡΑΕΚ) για τη χρήση του 2016, επέδωσαν στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας κ. Νίκο Αναστασιάδη, τα Μέλη της ΡΑΕΚ.

Κατά την επίδοση της Ετήσιας Έκθεσης που έγινε τη Τρίτη 26 Σεπτεμβρίου, τα Μέλη της ΡΑΕΚ είχαν την ευκαιρία να ενημερώσουν τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας για θέματα που έχουν σχέση με τις Αγορές του Ηλεκτρισμού, του Φυσικού Αερίου και γενικότερα της Κυπριακής Οικονομίας.

Ειδικότερα, τα Μέλη της ΡΑΕΚ ενημέρωσαν τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας τόσο για τις βραχυπρόθεσμες ενέργειες όσο και για τις μακροπρόθεσμες ενέργειες που η ΡΑΕΚ έχει συμπεριλάβει στον στρατηγικό της σχεδιασμό και αφορούν μεταξύ άλλων: 

Κατά το 2016, η ΡΑΕΚ μέσα στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής και Εθνικής νομοθεσίας έλαβε σειρά αποφάσεων που στοχεύουν στη διαμόρφωση και ανάπτυξη της ενεργειακής αγοράς της Κύπρου σε συνθήκες υγιούς ανταγωνισμού, την προστασία του καταναλωτή και την ενθάρρυνση της χρήσης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.

Ιδιαίτερη ενημέρωση του Προέδρου της Δημοκρατίας έγινε και για το Χειμερινό Πακέτο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) με τίτλο «Καθαρή Ενέργεια για όλους του Ευρωπαίους» που δημοσιεύτηκε περί το τέλος του 2016. Η δέσμη πρωτοβουλιών που περιέχονται στο Χειμερινό Πακέτο περιλαμβάνει τις βασικές προτάσεις της ΕΕ για την υλοποίηση της Ενεργειακής Ένωσης. Μια εύρυθμα λειτουργούσα ενοποιημένη αγορά ενέργειας είναι το βέλτιστο εργαλείο για:

Σήμερα, χρειάζονται θεμελιώδεις αλλαγές στις Ευρωπαϊκές αγορές ηλεκτρικής ενέργειας. Το μερίδιο της ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας έχει αυξηθεί σημαντικά. Αυτή η στροφή προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας για παραγωγή ηλεκτρισμού θα συνεχιστεί, καθώς αποτελεί βασική προϋπόθεση για την εκπλήρωση των υποχρεώσεων της ΕΕ που απορρέουν από τη συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα.

Η αγορά ηλεκτρισμού της επόμενης δεκαετίας θα χαρακτηρίζεται από πιο μεταβαλλόμενη και αποκεντρωμένη παραγωγή ηλεκτρισμού, αυξημένη αλληλεξάρτηση μεταξύ των κρατών μελών και νέες τεχνολογικές ευκαιρίες για τους καταναλωτές προκειμένου να μειώσουν τους λογαριασμούς τους και να συμμετέχουν ενεργά στις αγορές ηλεκτρισμού μέσω απόκρισης ζήτησης, ιδιοκατανάλωσης ή αποθήκευσης.

Ο σχεδιασμός της ΕΕ για την εσωτερική αγορά ηλεκτρισμού στοχεύει στην προσαρμογή των κανόνων της αγοράς που ισχύουν σήμερα στις νέες πραγματικότητες της αγοράς ηλεκτρισμού, καθιστώντας δυνατή την ελεύθερη μεταφορά ηλεκτρικής ενέργειας, ενισχύοντας παράλληλα τη θέση των καταναλωτών, διασφαλίζοντας τα μέγιστα οφέλη για την κοινωνία από τον διασυνοριακό ανταγωνισμό και παρέχοντας τα κατάλληλα σήματα και κίνητρα για την προώθηση επενδύσεων για την απαλλαγή του ενεργειακού συστήματος της ΕΕ από τις ανθρακούχες εκπομπές. 

Έχοντας υπόψη τα πιο πάνω, κατά το υπό επισκόπηση έτος του 2016 η ΡΑΕΚ, έλαβε διάφορες σημαντικές αποφάσεις στοχεύοντας στην εναρμόνιση του ρυθμιστικού πλαισίου στον τομέα της ενέργειας που θα οδηγήσουν τη χώρα μας προς την ολοκλήρωση της εσωτερικής αγοράς ενέργειας της ΕΕ στη βάση των προνοιών της Ενεργειακής Ένωσης. Οι κύριες αποφάσεις αφορούν:

Επίσης, πρόσφατα (αρχές του 2017) η ΡΑΕΚ λαμβάνοντας υπόψη, μεταξύ άλλων, την ανησυχία της Πολιτείας και της Βουλής των Αντιπροσώπων για την καθυστέρηση που παρατηρείται στην πλήρη εμπορική λειτουργία του νέου Μοντέλου Αγοράς Ηλεκτρισμού, έχει δημοσιεύσει δύο Ρυθμιστικές Αποφάσεις στην Επίσημη Εφημερίδα της Κυπριακής Δημοκρατίας όπως πιο κάτω:

Με αυτόν τον τρόπο δίνεται η δυνατότητα στο Διαχειριστή Συστήματος Μεταφοράς Κύπρου να στελεχωθεί με ανθρώπινο δυναμικό ούτως ώστε να προχωρήσει άμεσα στις απαιτούμενες ενέργειες που χρειάζονται για την πλήρη εμπορική λειτουργία του νέου Μοντέλου Αγοράς Ηλεκτρισμού ενώ τίθεται δεσμευτικό χρονοδιάγραμμα για την πλήρη εμπορική λειτουργία του νέου μοντέλου αγοράς ηλεκτρισμού με καταληκτική ημερομηνία την 1η Ιουλίου 2019.

Για την κάλυψη του χρονικού διαστήματος που αναπόφευκτα θα δημιουργηθεί μέχρι την πλήρη εμπορική λειτουργία του νέου μοντέλου αγοράς ηλεκτρισμού (δηλαδή μέχρι την 1η Ιουλίου 2019), η ΡΑΕΚ εξέδωσε τη Ρυθμιστική Απόφαση Αρ. 04/2017 (ΚΔΠ 223/2017) περί Εφαρμογής Μεταβατικής Ρύθμισης στην Αγορά Ηλεκτρισμού της Κύπρου πριν την Πλήρη Εφαρμογή του Νέου Μοντέλου Αγοράς Ηλεκτρισμού συμπεριλαμβανομένων λεπτομερών Κανονισμών Μεταβατικής Ρύθμισης με ημερομηνία έναρξης την 1η Σεπτεμβρίου 2017.

Σχετικά με το Λειτουργικό και Λογιστικό διαχωρισμό της ΑΗΚ στις βασικές ρυθμιζόμενες δραστηριότητες, δηλαδή την Παραγωγή, Μεταφορά, Διανομή και Προμήθεια, έχουν γίνει από τη ΡΑΕΚ έλεγχοι των διαχωρισμένων λογαριασμών της ΑΗΚ για τα έτη 2014 και 2015 και έχουν δοθεί οδηγίες προς την ΑΗΚ για την βελτίωσή τους. Με βάση το χρονοδιάγραμμα που έθεσε η ΡΑΕΚ, η ΑΗΚ από το Δεκέμβριο 2016 είναι λειτουργικά διαχωρισμένη. Έχει γίνει πρόσφατα ο πρώτος έλεγχος σχετικά με τη συμμόρφωση της ΑΗΚ όσον αφορά την ορθότητα της εφαρμογής του λειτουργικού διαχωρισμού και σήμερα γίνεται επεξεργασία των αποτελεσμάτων. Αναμένονται μέχρι το τέλος του 2018 ακόμη δύο έλεγχοι για την πλήρη συμμόρφωση της ΑΗΚ με τον λειτουργικό διαχωρισμό. 

Επίσης, η ΡΑΕΚ έχει εγκρίνει τις νέες διατιμήσεις ηλεκτρικού ρεύματος των ρυθμιζόμενων δραστηριοτήτων της ΑΗΚ. Οι διατιμήσεις πλέον θα είναι κοστοστρεφείς με ημερομηνία εφαρμογής την 1η Σεπτεμβρίου 2017. Η μεθοδολογία των διατιμήσεων στηρίζεται πλέον στη διεθνή πρακτική στη βάση του του επιτρεπόμενου εισοδήματος πενταετίας με προκαθορισμένο Μέσο Σταθμικό Κόστος Κεφαλαίου και προκαθορισμένο ετήσιο Συντελεστή Αποδοτικότητας. Αναμένεται ότι οι νέες διατιμήσεις στο σύνολο τους θα μειωθούν κατά μέσο όρο 6%. Για τις κατηγορίες, των θερμοσυσσωρευτών, της άντλησης νερού,  του οδικού φωτισμού και των μεγάλων βιομηχανικών πελατών, που η εφαρμογή των νέων διατιμήσεων με βάση την κοστοστρέφεια θα οδηγούσε σε αυξήσεις θα παραμείνουν όπως και σήμερα και η ΑΗΚ θα καλύψει τη διαφορά που προκύπτει μέχρι τη λειτουργία της ανταγωνιστικής αγοράς ηλεκτρισμού ή για τα επόμενα τέσσερα χρόνια, όποιο από τα δύο συμβεί νωρίτερα.  

Παράλληλα η ΡΑΕΚ, μετά την αποτυχία της Ενδιάμεσης Λύσης προμήθειας ΦΑ, αρχές του 2016, ανέλαβε την πρωτοβουλία να ετοιμάσει συνοπτική έκθεση σχετικά με τις επιλογές για την ανάπτυξη της αγοράς φυσικού αερίου στην Κύπρο. Με βάση την εισήγηση της ΡΑΕΚ πάρθηκε Απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου με την οποία δόθηκε εντολή στη Δημόσια Εταιρεία Φυσικού Αερίου να προχωρήσει με την εισαγωγή ΥΦΑ μαζί με τις απαιτούμενες υποδομές λαμβάνοντας υπόψη μεταξύ άλλων ότι το ΦΑ θα πρέπει να είναι διαθέσιμο το συντομότερο δυνατό πριν το 2020.

Τέλος, έγινε ενημέρωση του Προέδρου της Δημοκρατίας για τα προβλήματα υποστελέχωσης που αντιμετωπίζει η ΡΑΕΚ. Η επαρκής και ορθολογιστική στελέχωση της ΡΑΕΚ σε ανθρώπινο δυναμικό είναι αναγκαία, έτσι ώστε να μπορέσει να ανταπεξέλθει στα με βάση το νόμο καθήκοντα και αρμοδιότητές της ως Ανεξάρτητη Αρχή προς όφελος των καταναλωτών. Η ΡΑΕΚ ευχαρίστησε τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας για την αποπαγοποίηση θέσεων εργασίας που έγινε το 2016 και αναμένει στην αποδέσμευση επιπρόσθετων θέσεων εργασίας για την πλήρη στελέχωση της.

Με βάση τα δεδομένα και τις εξελίξεις του 2016 στον τομέα της ενέργειας και της αειφόρου ανάπτυξης και έχοντας υπόψη ότι η επιτυχής λειτουργία της ΡΑΕΚ στηρίζεται στις πιο κάτω τρεις βασικές αρχές:

η ΡΑΕΚ θα συνεχίσει να εκτελεί αμερόληπτα το έργο της, αγνοώντας οποιεσδήποτε παρεμβάσεις, για τη διαμόρφωση μιας ανθρωποκεντρικής και έξυπνης ενεργειακής ρύθμισης με επίκεντρο τον καταναλωτή. Η σωστή λειτουργία των Αγορών Ηλεκτρισμού και Φυσικού Αερίου είναι κρίσιμη για την οικονομία και τη σταθερότητα του Κράτους ως επίσης και την ευημερία των πολιτών του.

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, κ. Νίκος Αναστασιάδης, έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τα ζητήματα που χειρίζεται η ΡΑΕΚ και εξέφρασε τη στήριξή του στις προσπάθειες που η ΡΑΕΚ καταβάλλει, ως ανεξάρτητη Αρχή, για να επιτύχει τους στόχους της.

 

Λευκωσία, 26 Σεπτεμβρίου 2017