17ο Ευρωπαϊκό Συνέδριο Ενέργειας - Το Μέλλον των Παγκόσμιων Ενεργειακών Συστημάτων
Στο 17ο Ευρωπαϊκό Συνέδριο Ενέργειας του Διεθνούς Οργανισμού Ενεργειακής Οικονομίας (IAEE) με θέμα το μέλλον των παγκόσμιων ενεργειακών συστημάτων παρευρέθηκαν τα Μέλη της ΡΑΕΚ κ.κ. Ανδρέας Πουλλικκάς Πρόεδρος, Φίλιππος (Άλκης) Φιλίππου Αντιπρόεδρος και Νεόφυτος (Άκης) Χατζηγεωργίου Μέλος το οποίο πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα μεταξύ 21 με 24 Σεπτεμβρίου 2022.
Στα πλαίσια του Συνεδρίου, ο Δρ. Πουλλικκάς προσκλήθηκε ως επίτιμος ομιλητής στην Ολομέλεια με τίτλο «Μετάβαση στην πράσινη ενέργεια κατά τη διάρκεια της άνευ προηγουμένου ενεργειακής κρίσης: Είναι καιρός να κάνουμε πίσω ή να προχωρήσουμε μπροστά;» η οποία διεξήχθη στις 22 Σεπτεμβρίου 2022, όπου είχε την ευκαιρία να τοποθετηθεί επί της παρούσας Ενεργειακής Κρίσης, τις ευκαιρίες καθώς και τις απειλές που ελλοχεύουν προς την ενεργειακή μετάβαση.
Ξεκινώντας με τον ορισμό της Ενεργειακής Κρίσης, ο Πρόεδρος της ΡΑΕΚ ανέφερε ότι η ενεργειακή κρίση αφορά την μείωση των διαθέσιμων ενεργειακών πόρων σε μια οικονομία. Χαρακτηριστικά παραδείγματα ήταν οι δύο πετρελαϊκές κρίσεις της δεκαετίας του ’70 ή τα δύο κατά σειρά «πετρελαϊκά σοκ», τα οποία οδήγησαν σε μεγαλύτερο ενδιαφέρον για την εξοικονόμηση ενέργειας, τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ) και την πυρηνική ενέργεια. Το μεγάλο ερώτημα βέβαια όπως ανέφερε αφορά την περίπτωση της σημερινής ενεργειακής κρίσης. Σύμφωνα με τον Πρόεδρο της ΡΑΕΚ, σήμερα η Ευρώπη πληρώνει υψηλό τίμημα για την εξάρτησή της από το ρωσικό φυσικό αέριο. Σήμερα η Ευρώπη βρίσκεται σε ενεργειακή κρίση, όμως όχι σε πετρελαϊκή κρίση αλλά σε «κρίση φυσικού αερίου».
Η Ρωσία, ως αντίδραση στις κυρώσεις που της επιβλήθηκαν μετά την εισβολή στην Ουκρανία, διακόπτει σταθερά την παροχή φυσικού αερίου που χρησιμοποιείται για τη θέρμανση των σπιτιών, την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και τη βιομηχανία ηλεκτρικής ενέργειας, με αποτέλεσμα οι λογαριασμοί ενέργειας σε όλη την Ευρώπη να παρουσιάζουν ραγδαία αύξηση. Ως απάντηση, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε το σχέδιο RePowerEU για τον τερματισμό της εξάρτησης της Ευρώπης από το ρωσικό φυσικό αέριο το συντομότερο δυνατό. Στην πραγματικότητα η απάντηση αυτή αποτελεί μια προσπάθεια της Ευρώπης να επιταχύνει τη στρατηγική της για την ενεργειακή μετάβαση.
Ερωτηθείς για την άποψη του σχετικά με την αναβάθμιση των επενδύσεων σε ορυκτά καύσιμα ή την επιτάχυνση των επενδύσεων σε ΑΠΕ, η απάντηση του Δρ. Πουλλικκά ήταν ξεκάθαρη «Επιτάχυνση των επενδύσεων σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας». Ο Δρ. Πουλλικκάς επίσης τόνισε την πρόσθετη αξία που θα φέρει η αύξηση της εξοικονόμησης ενέργειας και η επιτάχυνση της ανάπτυξης της αγοράς υδρογόνου στην Ευρώπη, το οποίο βέβαια μπορεί να επιτευχθεί με έναν κοινωνικά δίκαιο, οικονομικά αποδοτικό καθώς και ανταγωνιστικό τρόπο.
Ο Πρόεδρος της ΡΑΕΚ πρόσθεσε πως εδώ και πολλά χρόνια η Ευρώπη έχει χαράξει μια βιώσιμη ενεργειακή στρατηγική για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και την ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας με μακροπρόθεσμο απώτερο στόχο τη μετάβαση προς την οικονομία υδρογόνου. Παρόλα τα οφέλη που προκύπτουν από τη χρήση υδρογόνου, ο Δρ. Πουλλικκάς επισήμανε ότι η κύρια πρόκληση της χρήσης περισσότερου υδρογόνου στα ενεργειακά μας συστήματα είναι το κόστος παραγωγής, αποθήκευσης και μεταφοράς του. Οι προκλήσεις αυτές δεν αναμένεται να επιλυθούν σε μια νύχτα, αλλά η πρόοδος που σημειώθηκε τα τελευταία χρόνια έχει ήδη ξεπεράσει κατά πολύ τις προσδοκίες.
Επιστρέφοντας στην πρόκληση της σημερινής ενεργειακής κρίσης, ο Πρόεδρος της ΡΑΕΚ προέβη σε ανάλυση της ύπαρξης αποθεμάτων φυσικού αερίου στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου, καθώς και το έντονο ενδιαφέρον για επενδύσεις σε ΑΠΕ. Συγκεκριμένα, τα εν λόγω αποθέματα φυσικού αερίου μπορούν να δώσουν μια μεταβατική λύση για την εξάρτηση της Ευρώπης από το Ρωσικό φυσικό αέριο μέχρι την ολοκλήρωση της ενεργειακής μετάβασης. Επιβάλλεται όμως η ανάπτυξη και υιοθέτηση ενός κοινού στρατηγικού σχεδίου που θα λαμβάνει υπόψη, μεταξύ άλλων τη σύνδεση των χωρών της Νοτιοανατολικής Μεσογείου με Ευρωπαϊκές χώρες μέσω διασυνδέσεων ηλεκτρικής ενέργειας, όπως οι διασυνδέσεις Euroasia και Euroafrica, τη σύνδεση των χωρών της Νοτιοανατολικής Μεσογείου με Ευρωπαϊκές χώρες μέσω αγωγών φυσικού αερίου ή/και εικονικών αγωγών φυσικού αερίου, όπως το έργο EastMed, την ενσωμάτωση τεχνολογιών βιώσιμης ενέργειας σε όλες τις χώρες της Νοτιοανατολικής Μεσογείου, τη χρήση υδρογόνου που παράγεται από ΑΠΕ και από αναμόρφωση φυσικού αερίου, την εξαγωγή ηλεκτρικής ενέργειας σε Ευρωπαϊκές χώρες, καθώς και την εξαγωγή υδρογόνου σε Ευρωπαϊκές χώρες.
Τέλος, ερωτηθείς σχετικά με το γενικό θέμα της Ολομέλειας που αφορά τη μετάβαση στην πράσινη ενέργεια κατά τη διάρκεια της ενεργειακής κρίσης και ειδικότερα αν είναι καιρός να κάνουμε πίσω ή να προχωρήσουμε μπροστά, ο Πρόεδρος της ΡΑΕΚ, τόνισε ότι πρέπει να προχωρήσουμε μπροστά! Η Ευρώπη πρέπει να αυξήσει τη χρήση ΑΠΕ, συμπεριλαμβανομένων των τεχνολογιών αποθήκευσης καθώς και του υδρογόνου, την ενεργειακή απόδοση και την ολοκλήρωση της εσωτερικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας για να αυξήσει τη δυναμικότητα των διασυνδέσεων ηλεκτρικής ενέργειας μεταξύ των κρατών μελών. Απώτερος στόχος είναι να μετατραπεί το υπάρχον Ευρωπαϊκό ενεργειακό σύστημα σε ένα βιώσιμο, τεχνολογικά προηγμένο καθώς και έξυπνο σύστημα, όπου η χρήση ορυκτών καυσίμων πρώτα θα μειωθεί και αργότερα θα εξαλειφθεί με τη μετάβαση προς την οικονομία υδρογόνου.
Λευκωσία, 23 Σεπτεμβρίου 2022